آندوسکوپی
آندوسکوپی در حوزه تخصصی گوش و حلق وبینی دو کاربرد اساسی و اصلی دارد ؛ نخست برای تشخیص موانع و مشکل ها یا بیماری های سینوس و بینی و دیگری برای درمان بیماری ها یا عوارض . به این معنی که برای تشخیص گرفتگی ها ، انسداد های بینی و سینوس ، شناسایی علت درد و حساسیت و یافتن جایگاه زائده و عارضه موجود از روش فوق با هدف تشخیص استفاده می شود و برای رفع اجزای اضافی و خطرآفرینی همچون پولیپ بینی ، چسندگی ها ، درمان برخی بیماری ها ، تومور ، رفع جسم خارجی ، درمان برخی خونریزی ها و غیره دکتر سوسن سکوتی ، بهترین جراح آندوسکوپي بینی و سینوس در تهران است که از تکنیک آندوسکوپي درمانی استفاده می کند . در ادامه هر دوی این موارد را بررسی می نماییم.
مزایای جراحی آندوسکوپی
- از آن جا که عمل سینوس یک روند سرپایی است ، نیازی به بستری شدن ندارد.
- حداقل بودن میزان خونریزی این روش درمانی به عنوان یکی دیگر از مزایای آن تلقی می شود.
- در این روش درمانی ، نیازی به ایجاد هیچ برشی وجود ندارد ، از این رو جراحی آندوسکوپی یک عمل بدون اسکار خواهد بود.
- به دلیل عدم وجود برش در جراحی آندوسکوپی میزان تورم و کبودی ، در این روش بسیار ناچیز و خفیف است.
- درد ناشی از جراحی ، بسیار کم و قابل تحمل است.
- بیمار پس از اتمام پروسه ، می تواند انجام برخی از فعالیت های روزانه خود را از سر بگیرد.
- دوره نقاهت پس از جراحی آندوسکوپي بسیار کوتاه است.
- لازم به ذکر است که بیماران در این روش جراحی ، سریعا بهبود می یابند.
کاربرد آندوسکوپی تشخیصی
برخی از بیماری ها و نارسایی ها به خصوص بیماری های مخاطی در سی تی اسکن قابل مشاهده و ارزیابی نیستند این مشکلات را می توان به راحتی بو وسیله آندوسکوپ شناسایی کرده مورد ارزیابی قرار داد. از مزیت مهم این روش می توان به عدم استفاده از پرتوهای مضر اشاره کرد.
بنا براین بدون نگرانی از عوارض جانبی آندوسکوپی تشخیصی برای بیمار مورد استفاده قرار می گیرد. این تکنیک را می توان به دفعات مورد استفاده قرار داد و حتی برای زنان باردار نیز آسیبی به همراه نمی آورد. از آندوسکوپی بینی برای تشخیص آسیب هایی همچون ورم مخاط ، سینوزیت ، منشا خونریزی ، بزرگی آدنوئید ، لوزه سوم ، دلیل مشکلات بویایی ، نشت مایعات مغز ، منشا انسداد گوش ، یافتن دلایل سردرد ، شناسایی منشا بدبویی دهان کمک گرفته می شود.
ویژگی آندوسکوپی تشخیصی
حتی بعد از اتمام دوره درمانی می توان از این تکنیک به خوبی کمک گرفت و درمان قطعی را مشاهده نمود. آندوسکوپی تشخیصی نیازی به بی هوشی بیمار نداشته و تحت بی حسی موضعی قابل انجام است از این رو در دسته اقدامات سرپایی جای می گیرد. در اغلب موارد برای کودکان نیز می توان این تکنیک را به شکل سرپایی ترتیب داد. تشخیص بیماری ها و نارسایی ها از سوی جراح آندوسکوپي معمولا از 5 دقیقه تا 10 دقیقه زمان بر است .
کاربرد آندوسکوپی درمانی
برای درمان بیماری های مذکور ، اگر از آندوسکوپ استفاده شود ، لازم است این جراحی در اتاق عمل صورت بگیرد ، لازم است بیمار بی هوش شود و یا تحت بی حسی قرار گیرد. به عنوان مثال یکی از دلایل بروز سینوزیت ، گرفتگی مجرای سینوس ها و یا مختل شدن وضع عادی ترشحات است که برای درمان این مسائل و برقراری تهویه برای سینوس ها ، از آندوسکوپ کمک گرفته می شود.
گرفتگی مجرای سینوس ها گاه یه دلیل عفونت و ورم بافت های مخاطی و حساسیت و انحراف سپتوم ناشی می شود که در نتیجه مجرای سینوس تنگ شده و سینوزیت عود می کند. گاهی این گرفتگی و تنگ شدن مجرا از وجود پولیپ خبر می دهد به همین دلیل برای جراحی آندوسکوپی بینی و سینوس نواحی درگیر با اختلال که عموما سینوس و بینی می باشد ، تحت درمان قرار می گیرد دهانه سینوس گشوده می شود.
در این جراحی بافت سالم درونی بینی سالم و دست نخورده باقی می ماند و فقط عوامل مخل در تهویه سینوس و حرکت مخاط رفع می شود به این ترتیب جراحی آندوسکوپی با سایر جراحی های حوزه سینوس و بینی تفاوت هایی دارد البته موفقیت درمان وابسته به تبحر پزشک و جراح آندوسکوپ است.
درمان سینوزیت با جراحی آندوسکوپی بینی و سینوس
جراحی آندوسکوپی بینی و سینوس برای درمان سینوزیت بسیار کارآمد است ، اما شاید از خود بپرسید که سینوزیت چیست و با چه نشانه هایی خود را آشکار می سازد ؟ باید بدانید که هر گونه التهاب در مخاط سینوس ها ، خود را با علائمی نظیر درد در ناحیه بینی و پشت پلک ها آشکار می سازد . به عبارت دیگر سینوزیت اغلب در افرادی که آلرژی شدید داشته و یا دچار انسداد در دهانه سینوس ها هستند بروز پیدا می کند . اما نگران نباشید ؛ زیرا این عارضه در هر شخص با شخص دیگر متفاوت بوده و نوع حاد و مزمنی دارد . سینوزیت حاد نیاز به انجام جراحی آندوسکوپ بینی و سینوس نداشته و یا مصرف به موقع آنتی بیوتیک ها قابل درمان است ، حال آن که سینوزیت مزمن نیاز به جراحی داشته و حتی در درمان مشکلات زمینه ای نظیر پولیپ ، آلرژی های شدید و مشکلات تنفسی ناشی از آن موثر است . از علائم افرادی که سینوس های آن ها عفونی شده است می توانیم به :
- سرفه های شدید
- بوی بد دهان
- تب شدید و غیر قابل کنترل
- سردرد های مداوم
- انسداد در حفره های بینی
در انتها لازم به ذکر است که جراحی آندوسکوپی بینی و سینوس حتی به منظور پاکسازی حفره های بینی بعد از انجام عمل زیبایی بینی نیز مورد استفاده قرار می گیرد ؛ زیرا در مواردی دیده شده است که خون و ترشحات ایجاد شده در سوراخ ها، منجر به گرفتگی بینی شده که تنفس فرد را با مشکلات زیادی مواجه می کنند که پزشک با این جراحی مخاط چرکی را از بینی خارج می کند .
آندوسکوپی بینی
آندوسکوپ ، یک لوله بسیار نازک و کوچک می باشد که در یک طرف آن نور وجود دارد و در طرف دیگر یک چشمی نصب شده است که به مانیتور متصل می باشد. مراحل انجام آندوسکوپی بینی ، به این گونه می باشد که ابتدا پزشک ، بینی را به وسیله یک اسپری بی حس می کند (این روش با استفاده از تکنیک بی حسی موضعی انجام می شود. ) پس از بی حس شدن بینی ، ورم های آن از بین می روند و در آن زمان پزشک می تواند آندوسکوپ را وارد بینی کند ، پس از وارد شدن آندوسکوپ به بینی پزشک می تواند به طور دقیق حفره های بینی و سینوس ها را مشاهده و بررسی کند.
ممکن است بسیاری از بیماران به علت ترس از پروسه از انجام آن خودداری کنند ، اما باید بدانند آندوسکوپی پس از بی حس شدن بیماران انجام می شود بنابراین زیاد دردناک نیست.
کاربرد آندوسکوپی در درمان های دیگر
به غیر از سینوزیت ، از درمان آندوسکوپی برای رفع مشکلات و اختلالات دیگری نیز کمک گرفته می شود. همان گونه که پیشتر گفته شد ، روش جراحی فوق به بافت های دیگر صدمه ای نزده و بخش های سالم را دست نخورده باقی می گذارد. به عنوان مثال :
سرطان سینوس
پیش از هر چیز می خواهیم شما را با یکی از بیماری ها به نام تومورهای دستگاه تنفسی فوقانی آشنا سازیم تا پس از آگاهی از آن بتوانید از نحوه درمان تومور های بینی و سینوس اطلاع پیدا کنید . در حقیقت ایجاد این تومور های بدخیم یا خوش خیم سرطانی در آقایان بیشتر از بانوان اتفاق می افتد و بر اساس تحقیقاتی که در رابطه با این عارضه انجام شده است می توان گفت احتمال ایجاد آن در فک بالا و گونه ها بیشتر از حفره های بینی می باشد . بر اساس آمار گفته شده حدود 70 درصد این تومورها در فک بالا ، 30 درد آن ها در مجاری تنفسی و 15 درصد نیز در سینوس های اتموئید که در دو طرف بینی قرار گرفته اند ایجاد می شود . اما چگونه می توان به درمان این بیماری در بدن اقدام کرد :
جراحی : همانطور که مشخص است پزشک برای خارج کردن هر نوع بافت اضافه و تومورهای موجود در بینی ، با ایجاد شکافی در اطراف بینی و نزدیک دهان کار خود را آغاز می کند .
آندوسکپی بینی و سینوس : خارج کردن ضایعه ها موجود در بینی یا همان تومور ها به وسیله روش کم تهاجمی به نام آندوسکپی بینی و سینوس امکان پذیر است که لوله آندوسکپی از طریق سوراخ های بینی وارد شده و جزئیات بینی قابل مشاهده خواهد بود .
پرتو درمانی یا شیمی درمانی : روش های کاربردی دیگری نظیر پرتو درمان و شیمی درمانی وجود دارد که پزشک ممکن است بعد از انجام آندوسکپی بینی و سینوس برای از بین بردن سلول های سرطانی باقی مانده از آن ها استفاده می کند .پرتو درمانی به وسیله اشعه ایکس و پروتون و روش دیگری به نام شیمی درمانی از طریق دارو بیماری را درمان می کند .
تومورهای قائده جمجمه
همچنین در درمان و رفع تومرو های قاعده جمجمه لازم به ذکر است که دستیابی و دسترسی به تومورهای قائده جمجمه بسیار سخت و دشوار است و عوارض مهلکی به همراه می آورد. عموما تومور های قائده جمجمه در بخش زیرین مغز و در فضایی مابین جمجمه و بینی یا گوش جای می گیرند . که به این علت دستیابی به آنها و برداشتنشان نیاز به عبور از مغز و کنار زدن آن دارد و عواقب این امر بسیار کشنده و خطر آفرین است.
ولی در تکنیک جراحی به روش آندوسکوپی درمانی ، امکان برداشت برخی از تومور های مذکور وجود دارد به این معنا که از راه بینی و به وسیله مشاهدات آندوسکوپ وسایل ظریف و بسیار حساس با هدایت جراح آندوسکوپ وارد نسج درگیر با بیماری می شود و امکان آسیب رسانی به مغز به صفر نزدیک خواهد شد.
به همین دلیل طول دروه نقاهت نیز کاهش یافته و نیازی به بستری شدن طولانی در بیمارستان نیست. باید این نکته را خاطر نشان کرد که برای جراح یغده هیپوفیز از این تکنیک کمک گرفته می شود.
درمان نشت مایعات مغز
در کل به دلیل وجود چند لایه عایق مابین مغز و فضای بینی ، حائلی مانع از خروج ترشحات مفید مغزی می شود به عبارت دیگر ، بین مغز و فضای بینی رابطه ای موجود نیست و با مخاط بینی ، سینوس ، استخوان پایین جمجمه و پرده سخت این حائل برقرار شده است.
در برخی موارد به دلیل بروز ضربه و حرکت تومور بخشی از حائل میانی باز می شود و گاه به دلیل اعمال ضربه به سر این لایه ها پاره می گردند و سوراخی بین مغز و بینی ایجاد می شود که مایعات مغز و نخاع به بینی ورود می یابند.
ماهیت این مایعات همچون آبریزش غیر چرکی و بی رنگ است این مسئله بسیار خطرآفرین و مرگبار است چرا که در پی این مشکل عفونت های خارجی به راحتی به مغز راه می یابند از این رو برای درمان این بیماران می توان به راحتی از آندوسکوپی کمک گرفته و لایه باز شده را ترمیم نمود.
اقدامات قبل از آندوسکوپی
- افرادی که می بایست تحت جراحی آندوسکوپی قرار گیرند ، باید مراقبت های زیر را قبل از انجام این عمل مد نظر داشته باشند :
- افراد باید مدتی قبل از انجام فرآیند از مصرف داروهای رقیق کننده خون مثل ژلوفن ، آسپرین و ایبوپروفن اجتناب نمایند.
- مصرف سیگار و الکل منجر به بروز اختلال در روند انجام جراحی آندوسکوپی می شود ، لذا افراد می بایست از مدتی قبل از انجام این عمل ، مصرف آن ها را قطع کنند.
- افراد باید اطلاعات لازم در رابطه با سوابق پزشکی خود ، حساسیت های دارویی و غیره را برای پزشک معالج خود بیان نمایند.
- انجام آزمایشات تجویز شده از سوی پزشک معالج ، امری ضروری است و به هیچ وجه افراد نباید در انجام آن ها کوتاهی کنند.
آیا آندوسکوپی عوارض دارد ؟
یکی از ایمن ترین و کارآمدترین راه ها جهت تشخیص عفونت های سینوسی و همچنین درمان سینوزیت مزمن می باشد. در صورتی که انجام آندوسکوپی توسط پزشک متخصص انجام پذیرد ؛ قاعدتا عوارضی برای فرد به دنبال نخواهد داشت ، اما چنانچه به درستی صورت نگیرد می تواند فرد را با عوارض آندوسکوپی که البته احتمال بروز آن بسیار نادر است مواجه سازد.
این عوارض عبارتند از :
- گلودرد شدید
- حالت تهوع و استفراغ
- آسیب به بافت و مجرای بینی
- احساس تورم و تجمع هوا در موضع مورد نظر
- احساس درد ادامه دار در ناحیه تحت درمان
- زخم شدن اندام های درگیر در آندوسکوپی و در نتیجه ایجاد عفونت و انتشار آن به مغز
- بالا رفتن درجه حرارت بدن ( تب ) در اثر عفونتی که ممکن است توسط آندوسکوپی ایجاد شود.
توجه داشته باشید که در صورت بروز هر یک از علائم فوق ، حتما به پزشک معالج تان اطلاع دهید و با ایشان در این باره مشورت نمایید.
مراقبت های بعد از آندوسکوپی
آندوسکوپی حوزه تخصصی گوش و حلق و بینی ، روشی تشخیصی و درمانی است که برای بررسی موانع ، مشکلات و یا بیماری های سینوسی و یا بینی به کار می رود. پس از انجام این عمل ، رعایت مراقبت های ویژه برای بهبود سریع تر و کاهش عوارض بسیار مهم است. اما چرا مراقبت های بعد از آندوسکوپی مهم است ؟
در طی آندوسکوپی ، از یک لوله نازک و ظریف که به آن دوربین کوچکی وصل است ، استفاده می شود. این عمل ممکن است باعث ایجاد برخی ناراحتی ها مانند تورم ، درد خفیف و جزئی شود. انجام رعایت مراقبت های توصیه شده ، به بدن کمک می کند تا سریع تر بهبود یابد و از بروز عوارض جدی جلوگیری کند.
- استراحت کافی : پس از آندوسکوپی ، بهتر است چند ساعتی استراحت کنید و ترجیحا حالت دراز کشیده باشید. همچنین از انجام فعالیت های سنگین مانند ورزش بپرهیزید.
- تغذیه مناسب : اگر احساس اذیت شدن زیادی در ناحیه بینی خود داشتید ، بهتر است در روزهای اولیه پس از عمل ، از غذاهای نرم و سبک مانند سوپ ، پوره سیب زمینی ، نان تست و میوه های پخته استفاده کنید. از مصرف غذاهای تند ، چرب ، فیبر دار و نوشیدنی های گاز دار خودداری کنید. سعی کنید بجای انواع نوشیدنی ها ، آب فراوان بنوشید.
- مصرف داروهای تجویزی : اگر پزشک برایتان دارویی تجویز کرده است ، حتماً طبق دستور مصرف کنید. دارو های مسکن می توانند به کاهش درد کمک کنند.
- اجتناب از رانندگی : تا زمانی که تأثیر بی حسی از بین نرفته است ، از رانندگی خودداری کنید.
- تماس با پزشک در صورت بروز هرگونه مشکل : اگر پس از آندوسکوپی با علائمی مانند درد بیش از اندازه ، خونریزی ، تنگی نفس مواجه شدید ، با پزشک خود تماس بگیرید و از او راهکار بگیرید.
با رعایت مراقبت های بعد از آندوسکوپی ، می توانید به بهبود سریع تر و کاهش عوارض این عمل کمک کنید. در صورت داشتن هرگونه سوال یا نگرانی ، حتماً قبل از انجام این کار ، با پزشک خود مشورت کنید.
چه فاکتورهایی در هزینه آندوسکپی و سینوس تاثیر گذارند ؟
یکی از دغدغه های اصلی بیماران برای درمان مشکلات سینوس ، هزینه های ناشی از آندوسکپی بینی و سینوس می باشد که با توجه به هدف انجام این پروسه می تواند متغیر باشد . در حقیقت تفاوت زیادی در هزینه های فردی که آندوسکپی را با هدف تشخیصی و فردی که آ ن را با هدف درمانی انجام می دهد وجود دارد . علاوه بر این موارد دیگری نظیر :
- ابزار بکار برده شده توسط پزشک در حین عمل
- دستمزد پزشک بر اساس تخصص و مهارت ایشان
- نوع بیماری فرد و شدت آن
- هزینه بیمارستان و مطبی که به انجام آندوسکپی بینی و سینوس اقدام می کنید .
- هزینه داروهایی که پزشک در دوران نقاهت تجویز می کند .
در انتها باید بدانید که از آنجایی که فرد برای انجام این پروسه می خواهد به درمان بیماری های مربوط به سینوس خود اقدام کند ، شرکت بیمه بخشی از هزینه های درمان را تقبل می کند . حال برای اطلاع دقیق هزینه های نیز می توانید با پزشک خود مشورت کنید .